امروز: بعد از گذشت پنج ماه از آغاز به کار دولت تدبیر و امید، برخی معتقد هستند که هنوز سیستم اطلاعرسانی دولت وضعیت مناسبی ندارد و وقتی شایعهای در مورد وزیران و مدیران دولتی مطرح میشود، مدت زمان زیادی طول میکشد تا صحت یا سقم آن از سوی مسئولان مربوطه اعلام عمومی شود. از سویی دیگر بعضی سایتهای خبری نیز با انتشار اخبار و شایعاتی هر روز به انتقاد از دولت میپردازند و برای دولت دردسرهای فراوانی ایجاد میکنند.
عبدالله ناصری از فعالان سیاسی اصلاحطلب و مدیر خبرگزاری ایرنا در دوران اصلاحات معتقد است دولت تا اینجا از ابزارهایی که در اختیار داشته به درستی استفاده نکرده است و این روند ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی برای دولت شود.
متن گفت و گوی آرمان با ناصری را با هم می خوانیم:
آقای ناصری به صورت کلی فضای اطلاع رسانی دولت را در این مدت چگونه دیدهاید؟
در مجموع نمیتوان به سیستم اطلاعرسانی دولت در این مدت نمره قبولی داد. عملکرد دستگاههای مختلف در این زمان خوب بوده اما اطلاعرسانی خوب نبوده و دولت باید در این زمینه تلاش بیشتری از خود نشان بدهد.
در کدام بخشها اطلاعرسانی موفقتر بوده و در کدام قسمتها مشکلات بیشتری وجود داشته است؟
گزارش صد روزه یکی از ابتکاراتی بود که به نظر میرسید خیلی خوب هم از آن استقبال شد و مردم این گزارش را پسندیدند. لااقل هواداران دکتر روحانی از اینکه مشکلات دولت گذشته و عملکرد دولت فعلی مورد مقایسه قرار گرفته بود خوشحال بودند. از طرفی به نظر میرسد سخنگوی دولت بیشتر درگیر پاسخگویی به مسائل و مشکلات اقتصادی است و در زمینه مسائل سیاسی و ... پاسخگویی به شکل صحیحی وجود ندارد.
پیشنهاد شما برای تقویت سیستم اطلاعرسانی دولت چیست؟
در دولت گذشته سخنگوهای تخصصی برای موضوعات مختلف معرفی شده بود که اگر در این دولت به صورت جدیتری به آن پرداخته شود و در چند حوزه تعیین شده و تخصصی، سخنگویانی با تجربه و متخصص معرفی شوند، میتواند قسمتی از ضعف سیستم اطلاع رسانی دولت را بپوشاند. به عنوان یک مثال مشخص به جلسات هفتگی سخنگوی وزارت خارجه توجه کنید که امروز در میان مطبوعات جا افتاده است و خیلی خوب است که دیگر وزارتخانهها نیز از این الگو پیروی کنند. البته در حال حاضر فیسبوک آقای ظریف تا حد زیادی فعالیتهای سخنگوی وزارت خارجه را تحتالشعاع قرار داده است اما حضور افرادی که به صورت منظم و مستمر افکار عمومی را در جریان اتفاقات و رویدادهای یک وزارتخانه خاص قرار دهند برای این نهادها یک ضرورت است.
چرا پاسخگویی را یک ضرورت برای دولت میدانید؟
در همین چند روز گذشته که بحث سبد کالا در رسانهها مطرح شده بود، هجمه سنگینی از سوی رسانههای اصولگرا علیه این تصمیم دولت شکل گرفت و به عناوین مختلف سعی شد تا این رفتار دولت روحانی تخریب شود. اما شما مشاهده کردید که از سوی دولت هیچ رفتار جدی و مهمی برای مقابله با این هجمه رسانهای شکل نگرفت در صورتی که رسانههایی مثل روزنامه ایران و خبرگزاری ایرنا در این زمینه باید بسیار قویتر عمل میکردند. در عین حال مشاهده میکنیم که بسیاری از رسانههای وابسته به نهادهای دولتی مثل روزنامه شهروند نیز در این زمینه کاملا منفعلانه عمل کردند. سازمان اطلاعرسانی دولت تا اینجای کار نتوانسته انتظارات را برآورده کند و در برابر حملات و شناخت جنگ روانی مخالفان دولت کاری از پیش نبرده است.
نهاد پاسخگویی که به نظر شما باید از سوی دستگاههای مختلف دولتی معرفی شود، لازم است چه ویژگیهایی داشته باشد؟
اول اینکه به حوزه مربوطه اشراف داشته باشد و نسبت به وزارتخانه یا نهاد مربوطه آگاه باشد. دوم اینکه اهل رسانه باشد و با رسانههای مختلف کشور آشنایی داشته باشد و سوم اینکه با تبلیغات و ابزار تبلیغاتی آشنا باشد.
هدف اصلی رسانههای رقیب از تخریب دولت را چه میدانید؟
به نظرم این هجمه به این دلیل صورت میگیرد که دولت از بازگو کردن مشکلات دولت قبل دست بردارد و میخواهند با این اقدامات دولت را از بیان واقعیات دور کنند. دولت روحانی در این مدت سلاح خوبی در برابر رقیب داشت و با بیان وضع کشور در مرداد ۹۲، زمانی که دولت را از اصولگرایان تحویل گرفتند، مردم را در جریان اتفاقات هشت سال گذشته قرار داده بودند و امروز جناح رقیب به دنبال خلع سلاح این ابزار قدرتمند دولت است.
یکی دیگر از ایراداتی که به جریان اطلاعرسانی دولت وارد میشود این است که بسیاری خبرهای دست اول از سوی رسانههایی اعلام میشود که هیچ نسبتی با دولت ندارند و اتفاقا در صف اول مخالفان دولت هستند. به نظر شما در برابر این سایتهای خبری دولت چه ابزاری دارد؟
اتفاقی که در آن طرف میافتد و اخباری که از سوی بعضی سایتهای وابسته به نهادهای خاص منتشر میشود، هیچ ارزش رسانهای ندارد. به هر حال نهادهای امنیتی به ابزارهای مختلفی دسترسی دارند و ممکن است وقتی به یک فرد عنوان میشود که برای پذیرش یک پست برنامههای خود را ارائه دهد، این سایتها این خبر را به شکلی پوشش دهند که فرد در آن مسئولیت قرار گرفته است. به این ترتیب گاهی اخباری در این سایتها منتشر میشود که شاید وزیران نیز هنوز از آن اطلاع نداشته باشند. این کار از نظر حرفهای موجه و اخلاقی نیست. در برابر این هجمه بهترین کار این است که دولت پیش قدم بشود و در زمینههای مختلف دست به اطلاعرسانی دقیق بزند. وقتی قرار است مسئولی برای جایی انتخاب شود، مثلا انتخاب استاندار خراسان، دستگاه متولی و مسئولی که در این مورد وزارت کشور است بگوید چه افرادی به عنوان گزینه مطرح هستند و چه مشکلات و موانعی در راه انتخاب این افراد به عنوان استاندار وجود داشته است. دولت باید وارد میدان شود و ابتکار عمل را در دست بگیرد.
انتشار این اخبار چه تاثیری بر عملکرد دولت خواهد گذاشت؟
واقعیت این است که هدف اصلی این خبرسازیها دور کردن دولت از اهداف و برنامههای خود است و دولت نباید تحت تاثیر این بازی روانی قرار بگیرد. دولت باید یک واحد اطلاعرسانی برای خود تعریف کند و دیگر واحدها نیز به دنبال رسیدن به برنامهها و اهداف خود باشند. رسانههای واسط دولتی باید در این میان نقشی مهمتر بر عهده بگیرند و سعی کنند تا دولت را از این مهلکه دور کنند.
فکر میکنید دولت در کدام قسمت توانسته به چنین وضعیتی دست پیدا کند؟
وزارت علوم نمونه موفق پیروی از این الگو است. با اینکه در ابتدا فشار روی این وزارتخانه بسیار بالا بود و هر روز در رسانهها مطلبی علیه وزارت علوم منتشر میشد اما در حال حاضر این فشارها به شکل چشمگیری کاهش پیداکرده است و وزارت علوم نیز کار خود را پیش برده است. دولت پشتوانه ۱۸میلیونی رای مردم را پشت سر خود دارد و نباید اسیر این بازی رسانههای رقیب شود.
نظر شما